Cel:
Pomimo burzliwego rozwoju badań nad zaburzeniami poznania społecznego w schizofrenii nadal trwają poszukiwania szerszych modeli konceptualnych, w tym uwzględniających teorie sieciowe, wyjaśniających obserwowane zaburzenia. Celem naszej pracy była ocena struktury procesów poznania społecznego w schizofrenii na tle grupy porównawczej osób zdrowych psychicznie.

Metoda:
Materiał: Badaniami objęto grupę 55 osób: 30 pacjentów z rozpoznaniem schizofrenii paranoidalnej wg DSM-IV w okresie remisji oraz 25 osób tworzących grupę kontrolną, dobraną pod kątem wieku, płci i wykształcenia do grupy klinicznej. Metody. W celu oceny procesów poznania społecznego zastosowano baterię testów złożoną z: „Theory of Mind Picture Stories Test” służący do badania Teorii Umysłu, próby „Twarze” z zestawu ekspresji mimicznych ze zbioru Ekmana i Friesena i „Figury” z publikacji Argyle’a – w celu oceny rozpoznawania emocji na podstawie, odpowiednio ekspresji mimicznej i ekspresji pozy oraz dodatkowo ocenę samokrytycyzmu w odniesieniu do badanych funkcji poznania społecznego.

Wyniki:
Poziom poszczególnych procesów poznania społecznego był niższy w grupie pacjentów chorych na schizofrenię w porównaniu do grupy kontrolnej, co przekładało się na niższą ogólną efektywność poznania społecznego w tej grupie. W grupie chorych na schizofrenię proces teorii umysłu był czynnikiem najważniejszym dla ogólnego poziomu poznania społecznego. Obserwowano nieadekwatną, zawyżoną samoocenę odnośnie efektywności własnych procesów poznania społecznego w grupie pacjentów ze schizofrenią. Samokrytycyzm pacjentów nie korelował istotnie ze zmiennymi z zakresu poznania społecznego. Grupa, w której zaobserwowano niski poziom integracji procesów poznania społecznego, jednocześnie uzyskała niższe wyniki w zakresie poszczególnych wymiarów poznania społecznego.

Wnioski:
Struktura procesów poznania społecznego w schizofrenii, odmiennie niż u osób zdrowych, wykazywała cechy uogólnionej dezintegracji.