Zgodnie z najnowszymi koncepcjami wyjaśniającymi patomechanizm i przebieg zaburzeń ze spektrum autyzmu (ASD), charakteryzują się one nieprawidłowościami w rozwoju procesów neuropoznawczych, takich jak: funkcje wykonawcze, "teoria umysłu" , styl poznawczy czy procesy integracji sensorycznej. Niejednorodna struktura tych procesów przekłada się na zróżnicowanie narzędzi ich pomiaru. Dobór odpowiedniego narzędzia pomiarowego uwarunkowany jest natomiast rodzajem mierzonego wskaźnika danego procesu neuropoznawczego. Wskaźniki behawioralne (werbalne i niewerbalne zachowania osób badanych) mierzone są za pomocą arkuszy obserwacyjnych. Natomiast pomiar wskaźników neurofizjologicznych dokonywany jest z wykorzystaniem urządzeń wysokiej technologii, takich jak: tomografia komputerowa (CT), funkcjonalny rezonans magnetyczny(fMRI) czy okulograf. Artykuł systematyzując narzędzia najczęściej stosowane do pomiaru przebiegu procesów integracji sensorycznej oraz poziomu rozwoju "teorii umysłu" i empatyzowania u osób z ASD, a także nasilenia syndromu autyzmu, ujawnia istnienie związku między postawioną hipotezą a rodzajem mierzonych wskaźników wyżej wymienionych zmiennych. Wskazuje zatem potrzebę osadzenia przez badacza projektu swoich badań w podejściu metodologicznym stosownym dla weryfikacji postawionej hipotezy.