Przed sądami powszechnymi toczą się postępowania o unieważnienie małżeństw, podczas których są powoływani biegli psychiatrzy. W pierwszym rodzaju tych spraw kluczowym zadaniem biegłego jest dokonanie oceny, czy obecność choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego u nupturienta w dacie zawarcia małżeństwa mogła ewentualnie stanowić zagrożenie dla małżeństwa lub zdrowia przyszłego potomstwa. Biegły dokonuje retrospektywnej oceny nie tylko przebiegu i nasilenia ściśle wyodrębnionych przez ustawodawcę zaburzeń psychicznych, ale także ich wpływu na funkcjonowanie społeczne danej osoby. W drugim rodzaju postępowań unieważnienie małżeństwa jest możliwe w sytuacji, kiedy oświadczenie o wstąpie¬niu w związek małżeński zostało złożone przez nupturienta, który z jakichkolwiek powodów znajdował się w sta¬nie wyłączającym świadome wyrażenie woli. Zadanie biegłego w tym wypadku polega na ocenie zdolności do konkretnej czynności prawnej. Celem pracy było omówienie problematycznych i niejasnych sformułowań prawnych, dotyczących unieważnienia małżeństwa, które sprawiają biegłym psychiatrom trudności i powodują, że niekiedy opinie powinny być sporządzane jedynie z pewnym prawdopodobieństwem. Szczególnie kłopotliwa jest ocena wpływu dysfunkcji psychicznych rodzica na stan zdrowia przyszłego potomstwa. Dodatkowym elementem utrudniającym oceny sądowo-psychiatryczne jest analiza wpływu otoczenia (także postaw i zachowań zdrowego małżonka) na obraz i przebieg zaburzeń psychicznych u chorego lub upośledzonego nupturienta.