Poznawczy model depresji Aarona T. Becka stał się podstawą analizy czynników poznawczych jako istotnych korelatów i predyktorów depresji. Psychologiczne mechanizmy depresji odnoszące się do depresyjnej triady poznawczej, specyfiki schematów poznawczych oraz błędów w przetwarzaniu poznawczym określiły kierunki kolejnych badań nad depresją. Przedstawiona analiza wybranych badań potwierdza i poszerza założenia Becka o roli czynników poznawczych w rozwoju i podtrzymywaniu objawów depresyjnych. Analiza badań psychologicznych, neuroobrazowych i biochemicznych określa szerszą perspektywę rozumienia zarówno etiologii, jak i mechanizmów podtrzymujących objawy depresji. Rozwój badań neuroobrazowych poszerzył wiedzę o mechanizmach mózgowych depresji – przedstawione badania łączą teoretyczne konstrukty poznawczej koncepcji depresji z charakterystyką aktywności struktur mózgowych i ich funkcjonalnych połączeń. Dla praktyki klinicznej szczególnie istotne wydają się następujące wnioski: 1) upośledzenie funkcji hamowania poznawczego w depresji ogranicza kontrolę negatywnych myśli automatycznych – istotne znaczenie ma wzmacnianie pamięci operacyjnej; 2) odmienne mózgowe mechanizmy przetwarzania nagród i kar u osób cierpiących na depresję i u osób zdrowych wyjaśniają kształtowanie samooceny – wiedza ta może być ważnym elementem psychoedukacji w pracy terapeutycznej; 3) badania neuroobrazowe wskazują na neuronalne korelaty zniekształceń poznawczych obserwowanych w depresji – dla dalszych badań nad depresją szczególnie istotne byłoby monitorowanie zmian aktywności mózgowej w przebiegu jej leczenia.