Socjodemograficzne korelaty nasilenia stresu i lęku w grupie pacjentów ze zdiagnozowaną chorobą
rozrostową układu krwiotwórczego
Więcej
Ukryj
1
Katedra Interny z Zakładem Pielęgniarstwa Internistycznego
Wydział Nauk o Zdrowiu
Uniwersytet Medyczny w Lublinie
2
Zakład Pielęgniarstwa Opieki Długoterminowej
Wydział Nauk o Zdrowiu
Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Data nadesłania: 18-02-2024
Data ostatniej rewizji: 09-08-2024
Data akceptacji: 27-09-2024
Data publikacji online: 17-07-2025
Data publikacji: 17-07-2025
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Najczęstszymi zaburzeniami psychicznymi występującymi u pacjenta onkologicznego są zaburzenia lękowe. Powstają one na skutek negatywnych doświadczeń i przeżyć osobistych pacjenta, odczuwania lęku przez rozwojem choroby nowotworowej, śmiercią, strachu przed bolesnymi badaniami i zabiegami. Celem artykułu jest określenie występowania i nasilenia stresu i lęku u pacjentów z rozpoznaną chorobą rozrostową układu krwiotwórczego oraz socjodemograficznych korelatów ich nasilenia.
Metoda:
W badaniu wzięło udział 100 pacjentów ze zdiagnozowanymi chorobami rozrostowymi układu krwiotwórczego (ostra białaczka, przewlekła białaczka, chłoniak, szpiczak plazmocytowy, czerwienica). Badani wypełniali Skalę Odczuwanego Stresu, Inwentarz Stanu i Cechy Lęku i kwestionariusz zmiennych socjodemograficznych i charakteryzujących chorobę. Różnice pomiędzy wynikami pacjentów w poszczególnych skalach a grup walidacyjnych narzędzi zbadano za pomocą testów t Studenta dla jednej próby. Zależności pomiędzy zmiennymi określono przy pomocy współczynników rho Spearmana i H Kruskala-Wallisa.
Wyniki:
Pacjenci z obecną chorobą rozrostową układu krwiotwórczego charakteryzują się wyższym poziomem stresu w porównaniu do populacji. Zmienne socjodemograficzne jak stan cywilny i zatrudnienie miały istotne znaczenie dla nasilenia stresu. Badani charakteryzowali się umiarkowanym poziomem lęku rozumianym jako stan oraz niższą skłonnością do reagowania lękiem, niż osoby z grupy normalizacyjnej narzędzia. Podobnie jak w przypadku stresu, obecność bliskich, sytuacja zawodowe i wiek miały istotne znaczenie dla nasilenia lęku. Im wyższe było poczucie stresu u badanych tym wyższy był również odczuwany przez nich lęk.
Wnioski:
Aktywne zmaganie się z nowotworem wiąże się jednocześnie z walką oraz poszukiwanie przez osoby chore wsparcia emocjonalnego z instrumentalnym. Kluczowe dla jakości życia psychicznego badanych są wspierające warunki środowiskowe jak stabilna sytuacja rodzinna i zawodowa.